Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Adalet Programı tarafından düzenlenen Dijital Çağda Adli Hizmetlerin Geleceği Webinarı, 6-7 Mayıs 2021’de geniş bir katılımcı kitlesi ile gerçekleştirildi. Etkinlik iki gün boyunca Zoom Webinar ve Üniversitenin Youtube kanalında canlı yayınlandı.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Esra Akgül’ün açılış konuşması ile başlayan programın ilk gününde, dijital çağda gelişen ve değişen ihtiyaçlar ile imkânların adli hizmetlerin geleceğine etkisi, farklı disiplinler ve bakış açıları üzerinden ele alındı.
FSMVÜ Adalet Program Başkanı Öğr. Gör. Buket Abanoz Öztürk’ün moderatörlüğündeki ilk oturumda “Ceza Muhakemesinde Yapay Zekanın Rolü” başlığında konuşan FSMVÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Balcı, Ceza Muhakemesi Hukuku’nun temel kavramlarına anlatarak, bu süreçte yapay zekanın avukatlık hizmeti, adli kolluk, yargılama aşamalarında ne şekilde kullanıldığını anlattı. Özellikle adli kolluk aşamasında yapay zekanın sıklıkla kullanıldığını, delillere ulaşma ve yorumlama açısından hız ve kolaylık sağladığını belirten Balcı, yapay zekaya dayalı uygulamaların güvenilir, denetlenebilir, şeffaf ve temel hak ve özgürlükleri gözetecek şekilde mevzuatta yapılandırılması gerektiğini kaydetti.
SRP-Legal Hukuk Bürosu’ndan Av. Selin Çetin “Hukuk Teknolojisinin Gelişimi Karşısında Avukatlık ve Avukat Kâtipliği” başlıklı konuşmasında, hukuk alanındaki teknolojiler kapsamında zikredilen hukuki arama, öngörücü analiz, sözleşme analiz uygulamaları ile hukuk takip sistemlerinin her biri hakkında bilgi verdi. Emek ve zamandan tasarruf sağlayan, işlevsel ve etkinliği artıracak içerikteki bu uygulamaların, avukatlık mesleğinin kalitesini artıracağını belirten Çetin, avukatlık mesleğinin ortadan kalkacağı gibi karamsar bir bakışa sahip olmadığını ifade etti.
“Kâtibe her zaman ihtiyaç olacak”
İntersteno F Klavye Derneği Başkan Yardımcısı ve Dünya Klavye Şampiyonu Emrah Kuyumcu da “Klavyenin Gelecekteki Alternatifleri ve Zabıt Kâtipliği” sunumunda kâtiplik mesleğinin geçmişinden, günümüz koşullarından ve gelecekteki görünümlerinden bahsetti.
Yazının icadı ile başlayan kâtiplik mesleğinde kullanılan araçların zamanla değişime uğradığı, kalem stenosu, makine stenosu, bilgisayar klavyesinin ardından otomatik konuşma tanıma sistemlerinin kullanılır hale geldiğini söyleyen Kuyumcu, hangi araç olursa olsun, otomatik konuşma tanıma sistemleri de dahil, kâtibin onayına ihtiyaç olduğunun altını çizdi.
İkinci oturumda dört konuşmacı yer aldı
Programın ikinci oturumu, FSMVÜ Meslek Yüksekokulu Adalet Programı öğretim görevlisi Elif Kara’nın moderatörlüğünde gerçekleştirildi. FSMVÜ Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Selçuk Öztek “Ses ve Görüntü Nakli Yoluyla veya Başka Bir Yerde Duruşma İcrası” başlığında 7251 sayılı Kanun ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 149. maddesinde yapılan değişikliği değerlendirdi. Bu değişiklikler ile mahkeme tarafından re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine ses ve görüntü nakli yoluyla veya başka bir yerde duruşmanın icra edilebileceğini, taraflardan birinin talebi karşısında hâkimin takdir yetkisine sahip olduğunu belirten Öztek, ses ve görüntü nakli yoluyla veya başka bir yerde duruşmanın icrası suretiyle yargılamanın en temel ilkesi olan doğrudanlık ilkesinin tahribata uğrayabileceğine dikkati çekti. Burada hâkimin sahip olduğu takdir yetkisi ile bu hususu değerlendireceğini ekledi.
Avukat Gökhan Ahi ise “Hukuk Alanında Yapay Zeka Teknolojisi” başlıklı çalışmasını sundu. Sahteciliğin tespiti, yüz tanıma, nesne/doku analizi gibi hukukun pek çok alanında yapay zeka teknolojisinin kullanıldığını, kullanım alanlarının daha da genişlediğini belirten Ahi, ofis otomasyon sistemleri, dava süreç yönetimi, muhasebe/masraf/belge yönetim sistemleri, mahkeme karar analizi, sözleşme analizi gibi teknolojik imkânlar sayesinde dünyanın her noktasında mesleği icra etmenin mümkün olduğunu ifade etti.
Hukukta otomasyon sistemleri
“Hukuk Büro Otomasyon Sistemleri” başlığında konuşan Avukat Zeyneb Sümeyye Eker, Ulusal Yargı Ağı Projesinin (UYAP) işleyişini anlatarak, UYAP ile entegre olan veya olmayan sistemler aracılığıyla arşivleme, iş işlem takibi ve raporlama yapılabildiğini kaydetti. Ofis içi veya bulut teknolojileri sayesinde arşivleme, verileri saklama, verilerin analiz ve işlenmesi imkânları ile bilgilerin işlevsel şekilde kullanımının sağlandığına, otomasyon sistemleri aracılığıyla sıralı ve süreli işlerin takibinin kolaylaştığına, bu suretle insan hatası sebebiyle yaşanabilecek mağduriyetlerin önüne geçilebileceğine işaret eden Eker, hukuk otomasyon sistemlerinin sunduğu kolaylıklar yanında birtakım problemleri de beraberinde getirdiğini aktardı.
Son konuşmacı Avukat Alper Atmaca ise “Dijital Adli Süreçler: Gelecek ve Güvenlik” başlığında adli sistemlerin geçmişte insan odaklı, insana güvene dayanan, erişim ve işlem zorluğu ile hasar-kayıp ihtimallerini taşıyan mekanizmalarken, şimdi bilişim tabanlı mekanizmalara evrildiğini, güvenin insandan makineye kaydığını, süreçsel bağımlılık ve geniş saldırı ihtimalinin doğduğunu belirtti. UYAP’ın birçok imkân ve kolaylık sunduğunu, ancak bu kolaylık ve imkânlar karşısında pek çok dayatmayı da (arama motoru, ücret gibi) bünyesinde taşıdığını vurguladı.
Hiçbir bilişim sisteminin tamamen güvenli olamayacağına işaret eden Atmaca, yargının dijitalleştiğini, bununla birlikte gerçekliğin arkasındaki delillerin de dijitalleştiğini, dijitalleşen evrakın/belgenin gerçekliği ile ilgili pek çok problemin ortaya çıktığını kaydetti. Salt teknolojinin yeterli olmadığı, teknolojinin özgür yazılım temelli olması gerektiğini de belirten Atmaca, adli süreçlerde görev yapan tüm unsurları kapsayan, bütüncül bir çalışmanın önemini dile getirdi.
Dijital Çağda Adli Hizmetlerin Geleceği Webinarı, tüm konuşmacılar adına pandemi döneminde dijital ortama erişimi olmayan öğrencilerin eğitimine destek olmak amacıyla Kızılay’ın Uzaktan Eğitime Destek kampanyasına yapılan bağış sertifikaları ve teşekkür belgelerinin takdimi ile sona erdi.
Üniversite öğrencileri arasında F klavye yarışması
Programın ikinci gününde ise standart Türk klavyesi olan F klavye kullanımının teşviki ve yaygınlaştırılması amacıyla İntersteno Türk Grubu ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi tarafından “İstanbul Üniversiteler Arası F Klavye Yarışması” düzenlendi. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul Arel Üniversitesi, Gedik Üniversitesi, Rumeli Üniversitesi ve İstinye Üniversitesi öğrencileri arasında düzenlenen yarışmayı, dakikada 443 vuruş ile Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Adalet Programı öğrencisi Kamil Gürkan Bilgin kazandı. Bilgin’e plaket ve 500 lira ödül verildi.
